Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jest istotnym elementem kształtowania życia społecznego. Niegdyś powstawanie siedzib ludzkich naturalnie wiązało się z pozycją w hierarchii społecznej i pełnionymi funkcjami. Tak było chociażby w przypadku osad targowych lub grodów obronnych. Pierwsze przemyślane koncepcje miast zaczęły powstawać ok. XV wieku i zmieniały się wraz z upływem czasu.
Rosnąca liczba ludności, emigracja z terenów wiejskich do miast, zmieniające się warunki ekonomiczne i gospodarcze powodowały zmiany projektów miasta doskonałego. Na początku XX wieku do Polski dotarła idea osiedli mieszkaniowych. Z przyczyn ekonomicznych upadła w dwudziestoleciu międzywojennym, powrócono do niej jednak po II wojnie światowej. Koncepcja kłóciła się z założeniami ustroju socjalistycznego, dlatego postanowiono ujednolicić zasady kształtowania terenów mieszkalnych. Od 1951 roku zaczęto wprowadzać normatywy, wyznaczające chociażby dostępność usług. Zmieniająca się sytuacja ekonomiczna kraju nie pozwoliła jednak na ukończenie wielu założeń. Normatywy przestały obowiązywać po roku 1989.
Dziś standardy urbanistyczne terenów mieszkalnych w Polsce określają dwa akty prawne: Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nakłada na samorządy obowiązek tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego i wpisania w nie funkcji poszczególnych terenów. Narzuca konieczność zaprojektowania terenów infrastruktury społecznej, terenów zieleni, sportu i rekreacji towarzyszących zabudowie mieszkaniowej. Ponadto określa zasady planowania inwestycji publicznych w jej otoczeniu. Zasady techniczne zabudowań mieszkaniowych określone są we wspomnianym wyżej rozporządzeniu.
Specjaliści zwracają jednak uwagę, że mimo zawarcia części zasad z niegdysiejszych normatywów we wspomnianych aktach prawnych, brakuje oficjalnych norm. Wskazują na pewną dowolność w tworzeniu planów zagospodarowania, która nie pozwala na osiągnięcie odpowiedniej jakości terenów mieszkalnych. Optują za wprowadzeniem krajowych standardów urbanistycznych dla terenów mieszkaniowych, które uwzględniałyby rzeczywiste potrzeby.
Według nich konieczne jest wprowadzenie zasad obligatoryjnych oraz zalecanych, elastycznych w stosowaniu. Miałoby to w zdecydowanym stopniu polepszyć sposób zagospodarowania przestrzeni na terenach mieszkalnych. Projekt takich przepisów powstał pod nazwą: Kodeks urbanistyczno-budowlany i obecnie znajduje się na etapie konsultacji publicznych.