Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada ważne zmiany w przepisach dotyczących dostępu do ksiąg wieczystych. Nowe regulacje mają zwiększyć ochronę danych osobowych i utrudnić masowe pobieranie informacji przez nieuprawnione podmioty.
Księgi wieczyste od 11 lat są jawne i łatwo dostępne za pomocą strony internetowej. Wkrótce ich przeglądanie będzie jednak wymagało potwierdzenia tożsamości. Co to oznacza dla użytkowników?
Co zmieni się w dostępie do ksiąg wieczystych?
Obecny system pozwala każdemu, kto posiada numer księgi wieczystej, na swobodny wgląd w jej treść. Planowane zmiany mają utrzymać jawność ksiąg, ale wprowadzą obowiązek uwierzytelnienia użytkownika przed uzyskaniem dostępu.
Celem jest wyeliminowanie praktyk polegających na masowym pobieraniu danych za pomocą automatycznych narzędzi. W przeszłości kończyło się to niekontrolowanym wyciekiem danych, co skutkowało ujawnieniem informacji o właścicielach nieruchomości.
Dostęp do ksiąg wieczystych tylko po zalogowaniu
Zgodnie z założeniami, dostęp do ksiąg wieczystych będzie wymagał wcześniejszego potwierdzenia tożsamości. Ministerstwo planuje dwa sposoby weryfikacji:
- logowanie online – za pomocą narzędzi do identyfikacji elektronicznej, takich jak profil zaufany czy inne środki wydane przez krajowy system identyfikacji,
- osobiste zgłoszenie – w punkcie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych, gdzie użytkownik będzie musiał przedstawić pracownikowi dowód osobisty lub inny dokument tożsamości.
Uwierzytelnienie pozwoli zachować pełną jawność ksiąg, jednocześnie zwiększając kontrolę nad tym, kto i w jakim celu przegląda dane.
Stop wyciekowi danych
Proponowane rozwiązania mają na celu ochronę prawa do prywatności właścicieli nieruchomości. Obecny system jest narażony na nadużycia, zwłaszcza przez podmioty, które masowo pobierają dane i wykorzystują je w sposób niezgodny z przeznaczeniem. Dzięki uwierzytelnianiu użytkowników dostęp do ksiąg wieczystych będzie bardziej transparentny, a przypadki niewłaściwego korzystania z informacji zostaną ograniczone.
Zmiany budzą kontrowersje
Wprowadzenie zmian wywołuje różne reakcje. Część ekspertów zajmujących się ochroną danych osobowych pozytywnie ocenia pomysł większej kontroli nad dostępem do ksiąg wieczystych. Inni sugerują jednak, że system mógłby być bardziej otwarty i umożliwiać wyszukiwanie nieruchomości np. po adresie lub nazwisku. Takie rozwiązanie, ich zdaniem, mogłoby ograniczyć rozwój nieoficjalnych wyszukiwarek, które obecnie korzystają z luk w systemie.
Projekt ustawy jest obecnie na etapie uzgodnień wewnętrznych i analiz zgłoszonych uwag. Ostateczne zmiany zostaną wprowadzone po zakończeniu procesu legislacyjnego, ale już teraz wiadomo, że będą one miały duży wpływ na sposób korzystania z ksiąg wieczystych w Polsce.
Podsumowując, wciąż będzie można łatwo przeglądać treść ksiąg wieczystych przez internet, ale przestanie to być anonimowe.