Regularny wzrost czynszów w ostatnich latach stanowi duże obciążenie dla budżetu wielu gospodarstw domowych. Z badania przeprowadzonego przez BIG InfoMonitor wynika, że dla 26% respondentów uiszczenie tego czynszu i zapłata rachunków za media to priorytet. Tymczasem coraz więcej osób ma problem z regulowaniem comiesięcznych opłat. Czy w takim przypadku można wnioskować o obniżenie czynszu lub zwolnienie z jego opłaty?
Ulgi czynszowe – co to jest?
Tego typu ulgi mają obniżyć finansowe obciążenia, które wynikają z kosztów utrzymania mieszkania. Dostępne są różne formy. Pierwszą stanowią dodatki mieszkaniowe, czyli środki wpłacane bezpośrednio na konto zarządzającego obiektem. Kolejną jest pomoc społeczna, która obejmuje osoby w skrajnie trudnej sytuacji życiowej. Jeszcze inne rozwiązanie stanowi obniżka czynszu lub zwolnienie z niego. Następnym przykładem jest osłona energetyczna, która wprawdzie nie obejmuje obniżki czynszu, ale wspiera pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem lokalu. Na czym dokładnie polegają poszczególne formy pomocy?
Jak działają dodatki mieszkaniowe?
W przypadku dodatku środki automatycznie trafiają na konto spółdzielni, wspólnoty czy właściciela nieruchomości na poczet zapłaty czynszu. Z takiej pomocy może skorzystać osoba, która posiada tytuł prawny do mieszkania, np. jest jego właścicielem, najemcą, ma spółdzielcze prawo do lokalu. Może to być również osoba, która zajmuje mieszkanie bez tytułu prawnego do niego, ale oczekuje na prawo do lokalu socjalnego/zamiennego. Trzeba również spełniać kryterium dochodowe – średni miesięczny dochód z trzech ostatnich miesięcy sprzed złożenia wniosku nie może wynosić więcej niż 40% przeciętnego wynagrodzenia w Polsce w przypadku gospodarstwa jednoosobowego lub 30% na osobę w gospodarstwie wieloosobowym. Aktualnie to odpowiednio 3272 zł i 2454 zł. Kolejny warunek to kryterium powierzchni lokalu – maksymalnie 45 mkw. w przypadku jednej osoby, 55 mkw. – dwóch osób, 65 mkw. – dla 3 osób, 75 mkw. – dla 4 osób, 85 mkw. – dla 5, a 95 mkw. – dla 6.
Wniosek o dodatek należy złożyć do ośrodka pomocy społecznej lub urzędu miasta/gminy. Zazwyczaj przyznawany jest na 6 miesięcy.
Zwolnienie z czynszu lub jego obniżka
Ta forma ulgi jest możliwa z przypadku mieszkań socjalnych lub komunalnych, które należą do gminy, przy czym każda ma prawo ustalać własne zasady jej przyznawania. Przeważnie taką opcję mają osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji. W tej kategorii mieszczą się:
- bezrobotni i bez prawa do zasiłku;
- osoby z niepełnosprawnością;
- dotknięci trwałą chorobą;
- seniorzy z niskim świadczeniem emerytalnym;
- rodziny wielodzietne z niskimi dochodami.
Pomoc społeczna
Ośrodek Pomocy Społecznej (OPS) może udzielić wsparcia finansowego osobom, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Możliwość jego uzyskania mają osoby o bardzo niskich dochodach, znajdujące się w trudnej sytuacji osobistej i rodzinnej. W tym przypadku przed podjęciem decyzji pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy.
Osłony energetyczne
Chodzi tutaj o dodatek węglowy, elektryczny i gazowy. Trzeba jednak monitorować, jakie formy pomocy są aktualnie dostępne i zazwyczaj spełnić określone warunki. Przykładowo, w 2024 roku można było skorzystać z dodatku osłonowego, który miał pomóc w pokryciu części kosztów energii.