Hamsterman/bigstockphoto.com
Ergonomia to inaczej maksymalizowanie efektywności pracy i polepszanie jej warunków. Aby prace w kuchni były łatwiejsze i przyjemniejsze, warto urządzić ją w sposób przemyślany. Oczywiście nie zawsze da się osiągnąć ideał – czasem ogranicza nas kształt pomieszczenia lub rozmieszczenie przyłączy. Jednak dobrze jest wprowadzić w kuchni zasady ergonomii w największym możliwym stopniu.
Ustawienie sprzętów kuchennych zależy od wielkości i kształtu samego pomieszczenia. W popularnych ostatnio aneksach kuchennych zwykle mamy do czynienia z ustawieniem wszystkich sprzętów w jednym rzędzie bądź w kształcie litery L. Wygodniejsze są kuchnie, gdzie sprzęty są ustawione w kształcie litery U bądź w dwóch równoległych rzędach, choć takie ustawienie sprawdza się raczej w pomieszczeniach większych, o kształcie zbliżonym do kwadratu.
W kuchniach otwartych wygodę użytkowania zwiększa wyspa kuchenna. Niektóre sprzęty bądź szafki do przechowywania możemy umieścić w wyspie i w ten sposób skrócić odcinki do pokonania podczas pracy. Poza tym w ten sposób dysponujemy dodatkowym blatem do przygotowywania bądź spożywania posiłków. Oprócz tego oddzielamy optycznie kuchnię od salonu, a jednocześnie nie ograniczamy jej przestrzeni.
Podstawową zasadą jest uwzględnienie pięciu stref odpowiadających funkcjom kuchni – w takiej kolejności, w jakiej zwykle wykonuje się prace kuchenne. Ma to na celu usprawnienie działań i uniknięcie niepotrzebnego szukania produktów, przechodzenia z gorącymi garnkami itp. Jest to możliwe nawet w najmniejszej kuchni. Jednak, jak wspomnieliśmy, czasem trzeba będzie odstąpić od idealnej kolejności stref ze względu na istniejące przyłącza.
Pierwsza jest strefa zapasów. Powinna ona znaleźć się jak najbliżej wejścia do kuchni, gdyż to tam wykładamy zakupione produkty spożywcze. W tej strefie ustawiamy chłodziarko-zamrażarkę oraz szafki na produkty suche i sypkie (mąka, cukier, makaron itp.). Jeśli mamy dość miejsca, dobrze jest tam uwzględnić choć niewielki blat, na który będziemy wypakowywać zakupy.
Następna jest strefa przechowywania. Tu trzymamy zastawę stołową i sztućce. Zwykle znajdują się tu szuflady i wiszące szafki. Może ona graniczyć ze strefą zmywania lub się z nią łączyć (np. szafki na naczynia wiszące nad zlewozmywakiem i zmywarką).
Strefa zmywania, zwana strefą mokrą, to miejsce, gdzie znajduje się zlewozmywak, miejsce na suszenie naczyń (np. mały blat z suszarką) i ewentualnie zmywarka. Tutaj też uwzględniamy miejsce na przechowywanie środków czystości i śmieci – zwykle jest to szafka pod zlewozmywakiem.
Strefa przygotowania to główny blat roboczy, na którym obieramy, kroimy, mieszamy i ubijamy produkty podczas przygotowywania potraw. Aby można było przy nim wygodnie pracować, powinien być jak najdłuższy – minimum to 60 cm. Tutaj też (w szafkach czy szufladach pod lub nad blatem) umieszczamy akcesoria do mieszania i krojenia.
Na końcu znajduje się strefa gotowania. Tu umieszczamy sprzęty służące do obróbki termicznej, a więc kuchenkę bądź płytę kuchenną plus piekarnik, a także mikrofalówkę, jeśli ją posiadamy. W jej pobliżu powinny się znajdować garnki, patelnie, formy do pieczenia itp.